سیرى دوباره در آیات حجاب

author

  • هما میرزاوزیری
Abstract:

 طرح پرسشهایى درباره حجاب در مورد سه آیه مربوط به حجاب در قرآن کریم است. فلسفه حجاب چنان که از آیات مربوطه در قرآن به دست مى‌آید حفظ کرامت و عفّت زنان مسلمان است اما نحوه آن با توجّه به شرایط زمان و مکان متفاوت است. پویایى اجتهاد، نوکاوى در مسایل فقهى و از جمله موضوعِ حجابِ زنان را، مى‌طلبد. نگارنده با پیشداشت این نکته به بررسى آیات مربوط به حجاب مى‌پردازد، نخستین آیات، آیه‌هاى 32 و 33 سوره احزاب است که در باور نویسنده و به دلیل قرائن و شواهد موجود در خود آیه و نیز نبود نشانه‌اى بر عموم، اختصاص به همسران پیامبر دارد، آن هم در خصوص کارهاى اجتماعى و سیاسى ایشان و نه فقط چگونه سخن گفتن ایشان. بررسى آیه جلباب )احزاب/59) و تعیین مفهوم دقیق آن براى رهیافت به قلمرو حجاب زنان دومین آیه مورد بحث نویسنده است که پس از یاد کرد شأن نزول و نقل اقوال مفسّران، به اضطراب سخنان مفسّران در این باره اشاره مى‌کند و بدین نتیجه مى‌رسد که پوشاندن صورت زنان یا پرهیز از هرگونه رفتار توجه برانگیز را نمى‌شود از این آیه استفاده کرد. آیه حجاب )نور/31 و 30) آخرین آیه مورد بررسى در این نوشتار است که پژوهنده از آن نکات زیر را استفاده مى‌کند: زنان و مردان هر دو به غض بصر فرمان داده شده‌اند، این آیه پس از آیه جلباب نازل شده است و حدود حجاب را مشخص مى‌کند، سرانجام اینکه مقصود از زینت‌هایى که در آیه اعلام شده نباید ظاهر شوند، قسمت‌هایى از بدن زن است که آشکار شدن آنها زنان آزاد را همچون کنیزان نشان مى‌دهد، چه کنیزان موظف به پوشاندن تمامى بدن حتى قسمت‌هاى غیر از سر و صورت نیز نبودند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سیری دوباره در آیات حجاب

طرح پرسشهایی درباره حجاب در مورد سه آیه مربوط به حجاب در قرآن کریم است. فلسفه حجاب چنان که از آیات مربوطه در قرآن به دست می آید حفظ کرامت و عفّت زنان مسلمان است اما نحوه آن با توجّه به شرایط زمان و مکان متفاوت است. پویایی اجتهاد، نوکاوی در مسایل فقهی و از جمله موضوعِ حجاب زنان را، می طلبد. نگارنده با پیشداشت این نکته به بررسی آیات مربوط به حجاب می پردازد، نخستین آیات، آیه های 32 و 33 سوره احزاب اس...

full text

چیستی حجاب اسلامی معناشناسی حجاب از منظر آیات حجاب

واژه حجاب در لغت معانی مختلفی دارد که پرده، حایل، مانع و تحت پوشش لباس واقع شدن از جمله آنها است و در اصطلاح، عبارت است از پوشش خاصی که سر و گردن و قسمت برآمدگی‌های اندام زن را می‌پوشاند و نیز زیورآلات او را طبق موازین اسلامی، مستور می‌دارد، چیزی که در جهت تقویت عفت، پارسایی انسان و تربیت جامعه بر مبنای وَحیانی تأکید دارد و سعادت‌مندی و کمال انسان‌ها منوط به پای‌بندی و رعایت آن است. هم‌چنین به ا...

full text

قرائت‌های نو از آیات حجاب

این نوشتار با هدف عرضه قرائت های نو از آیات حجاب و نقد و بررسی آنها به سامان رسیده است. قرائت محمد عابد الجابری، محمد شحرور، محمد سعید القدال، محمد سعید العشماوی، عبدالفتّاح عبدالقادر و احمد عقیله، در این پژوهش عرضه شده است. مستندات اصلی این دگراندیشان در قرائت های نو عبارتند از: 1- عرف و عادت عرب جاهلی 2- علت حکم 3- واژگان و جملات آیات 4- اسباب نزول 5- آیات قرآن مجموع آیاتی که در این نوشتار به ...

full text

چیستی حجاب اسلامی معناشناسی حجاب از منظر آیات حجاب

واژه حجاب در لغت معانی مختلفی دارد که پرده، حایل، مانع و تحت پوشش لباس واقع شدن از جمله آنها است و در اصطلاح، عبارت است از پوشش خاصی که سر و گردن و قسمت برآمدگی های اندام زن را می پوشاند و نیز زیورآلات او را طبق موازین اسلامی، مستور می دارد، چیزی که در جهت تقویت عفت، پارسایی انسان و تربیت جامعه بر مبنای وَحیانی تأکید دارد و سعادت مندی و کمال انسان ها منوط به پای بندی و رعایت آن است. هم چنین به ا...

full text

دگراندیشان عرب و اسباب نزول آیات حجاب

در این نوشتار قرائت های دگراندیشان عرب و استواری این قرائت ها بر اسباب نزول آیات حجاب به بحث و بررسی گذاشته شده است.  در متون تفسیری، روایی و تاریخی شیعه و اهل سنت هفت سبب نزول برای آیه پنجاه و سوم سوره احزاب آمده است. جابری، مرنیسی و عشماوی بر اساس اسباب نزول آیه شریفه، حجاب در عبارت «فسئلوهن من وراء حجاب» (احزاب/53) را حجاب اصطلاحی نمی شناسند و حکم حجاب را ویژه همسران پیامبر (ص) می دانند و از...

full text

تحلیل تفسیری سیر نزول آیات حجاب

حجاب، با وجود اهمیّت بسیارش، در اسلام اصالت ندارد؛ بلکه امر اصیل، عفاف و خودکنترلی است؛ زیرا اگر عفاف نباشد حجاب نیز کارکرد خود را از دست خواهد داد. نتیجه این پژوهش گویای این است که مهندسیِ تحقّق حجاب در جامعه، مبتنی بر نظریه حریم جنسی است که  بر اساس آن، همّت اصلی بر ایجاد حریم حداکثری بین دو جنسِ زن و مرد، در تمامیِ ساحت‌‌های زندگی می‌باشد که در هر ساحتی حریمی متناسب با آن و براساس اقتضاء و واقعیت‌...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 27-28

pages  160- 175

publication date 2002-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023